De psychologie achter het gokken, waarom doen we het zo graag?
Vrijwel overal ter wereld wordt gegokt, of dit nu online is, in een fysiek casino of door mee te doen aan een loterij. Maar waarom doen we het? In deze blogpost lees je het antwoord op deze vraag.

Waarom gok jij? De motivatie achter het gokken verschilt per persoon. © Joakim Honkasalo, Unsplash
Wat is gokken?
Voordat ik inga op de psychologische motivatie van het gokken, eerst een korte blik op wat gokken precies is. Volgens de Van Dale is dit het volgende: “een spel spelen om geld” of “in het wilde weg raden”.
Beide omschrijvingen zijn van toepassing in deze context. Al zijn er gokspelletjes waar je wel deels invloed hebt op de uitkomst, hangt het uiteindelijk af van geluk. Het is bij gokken namelijk onmogelijk om een uitkomst met zekerheid te voorspellen.
Onder gokken vallen dan ook alle fysieke en online kansspelen. Denk hierbij aan roulette, bingo, loterijen, jackpot spellen, krasloten, tafelspelen, kaartspellen, dobbelspellen, krasloten, roulette, blackjack, poker, slots en meer. Maar waarom trekt gokken zo aan?
De psychologie achter het gokken
De reden dat we als mens graag gokken kent verschillende oorzaken en deze verschillen tevens per persoon. Eén ervan werd al een beetje duidelijk tijdens de omschrijving van het begrip “gokken”, namelijk het winnen van geld.
1. De kans op het winnen van geld
Een van de belangrijkste motivaties om te gaan gokken, is het kunnen winnen van echt geld. Dit maakt het gokken een stuk leuker, dan bijvoorbeeld het spelen van exact hetzelfde spel in demo-vorm.
Bij veel kansspelen maak je zelfs kans op grote geldprijzen, waardoor de aantrekkingskracht van (online) casino spellen nog sterker is. Soms maak je zelfs met een minimale inzet, kans op torenhoge prijzen.
Wat niet alleen een reden is waarom een groot deel van de bevolking van gokken houdt. Het is ook de reden dat jackpot spellen zo populair zijn, want wie droomt er nu niet van een miljoen euro? Iets waar de volgende reden naadloos op aansluit.
2. Het gevoel van het winnen
Niet alleen hetgeen dat je kunt winnen, maar ook het winnen op zich is voor veel spelers een van de psychologische motivaties. Het geeft een zeer prettig gevoel als je iets wint. Je hersenen maken zelfs dopamine aan, wat zorgt voor een geluksgevoel.
Dit gevoel van geluk kan ook verslavend werken, waardoor het zo belangrijk is om verstandig te gokken. Gelukkig beschikken vergunde Nederlandse online casino’s over hulpmiddelen om verantwoord spelen te stimuleren.
3. De spanning
Iets anders dat gokken zo leuk maakt, is het feit dat het een spannende activiteit is. Kansspelen zijn zo gemaakt dat de spanning oploopt, terwijl het moment nadert dat de uitslag wordt onthuld.
Denk bijvoorbeeld aan het kopen van een Staatslot met oudjaar, voor veel Nederlanders een traditie die gepaard gaat met fantaseren over al de dingen die met het gewonnen geld kunnen worden gedaan.
Maar ook bij het spelen van online slots loopt de spanning op. Software ontwikkelaars van deze online gokkasten doen dit onder andere door middel van geluidseffecten, 3D-beelden, bonus rondes, bijzondere functies, extra symbolen, speciale spelelementen, en meer. Iets dat ook wordt gedaan door het toevoegen van verrassingselementen.
4. We houden van verrassingen
Een belangrijk onderdeel van de spanning tijdens het gokken wordt dus veroorzaakt door het verrassingseffect. Je weet namelijk dat je op ieder moment kunt winnen, alleen weet je nooit zeker of dit gebeurt en wanneer.
Veel spellen bevatten daarnaast verschillende soorten verrassingselementen. Denk aan een bonusronde, gratis spins, extra symbolen, enzovoort. Er kan dus op ieder moment iets leuks gebeuren, dat je niet verwacht.
5. Het plezier
De belangrijkste reden dat we graag gokken is het plezier dat we tijdens het spelen ervaren. Dit is de beste reden om te gaan gokken, zonder te maken te krijgen met gokproblemen. Gokken moet tenslotte leuk blijven.
Spelletjes, ook kansspelen, worden zo gemaakt dat ze ontzettend entertainend zijn. Van populaire thema’s tot bijzondere uitdagingen, en van felle kleuren tot een grote dosis interactie. Software ontwikkelaars weten echt als geen ander wat spelers leuk vinden en spelen daar op in.
6. Het kraken van de code
Gokspellen zijn interessant, tenminste volgens velen. Het kan dan ook erg leuk zijn om een specifieke theorie of strategie te testen, om erachter te komen of het mogelijk is om de winkansen te vergroten.
Denk bijvoorbeeld aan het testen van een gokstrategie tijdens het spelen van online roulette. Dit is iets waar de mens al sinds het bestaan van gokspellen mee bezig is. Hoewel deze strategieën niet bewezen zijn, maakt dit het des te interessanter om ze zelf te testen.
7. Bijna winnen
Een andere reden, is het gevoel dat je ervaart nadat je net niet hebt gewonnen. Dit heeft niet zozeer te maken met de reden dat we gaan gokken, maar wel waarom we soms blijven gokken. Als je namelijk bijna wint, ben je geneigd om verder te spelen.
Het “bijna winnen” is voor veel spelers een grote stimulans, wat niet altijd positief is. Kansspelen geven je namelijk snel het gevoel dat je bijna hebt gewonnen, terwijl dit eigenlijk helemaal niet het geval is. Het is belangrijk om je hiervan bewust te zijn.
8. Het risico
Ook het nemen van risico is voor sommige spelers een van de motiverende factoren om te gokken. Het is een uitdaging om een beslissing te maken als de spanning het hoogst is.
Het leuke van het online casino, is dat er spellen zijn met een groot en een kleiner risico.
De mate van risico kun je herkennen aan het RTP-percentage en de volatiliteit van een spel. Ook de gekozen inzet is hierop van invloed. Maar, neem echter nooit meer risico dan je jezelf kunt veroorloven.
Gokken moet leuk blijven
De tekst “Wat kost gokken jou? Stop op tijd. 18+.” sluit hier perfect op aan. Iedere aanbieder van kansspelen op afstand is verplicht om deze waarschuwende tekst te gebruiken tijdens het maken van reclame en het aantrekken van nieuwe spelers.
De tekst moet Nederlandse spelers eraan helpen herinneren dat loterijen, sportsbooks, fysieke en online casino’s, entertainment aanbieden. Hoewel het leuk is dat je echt geld kunt winnen met het gokken, mag dit nooit de belangrijkste (of enige) motivatie zijn.
Overzicht
Ik sluit af met een overzicht van de eerder genoemde motiverende beweegredenen om te gokken.
- De kans op het winnen van echt geld
- Het euforische gevoel dat hoort bij een overwinning
- De spanning van het spel
- Het verrassingselement van het onbekende
- Het hoge entertainmentgehalte
- Het testen van strategieën en goktheorieën
- Het gevoel dat je bijna wint
- Het nemen van risico’s